Enerji Kaynaklarının Dijital Dönüşümü

04.07.2022

Pek çok endüstriyel devrimin kaynağı olan enerji alanında sektörel gereksinimlerin dijital teknolojilerle entegre edilmesi “enerjide dijital dönüşüm” olarak adlandırılır.

Dijitalleşme, teknoloji başta olmak üzere pek çok farklı sektörde etkisini gösterir. Dünyadaki çoğu endüstrinin anahtar kaynağı olan enerji alanındaki dijital dönüşüm verimlilik anlayışını destekleyerek beraberinde birçok fayda sağlar. Enerji ve dijital dönüşüm arasında kurulan bu köprü sayesinde mevcut iş modelleri gelişirken yenilenebilir enerji kaynaklarından da daha fazla yararlanılabilir. Bu aşamada ise Endüstri 4.0’ın enerji alanındaki karşılığı olan Enerji 4.0 çalışmaları önem kazanır.

Enerjide Dijital Dönüşüm Nedir?

Pek çok endüstriyel devrimin kaynağı olan enerji alanında sektörel gereksinimlerin dijital teknolojilerle entegre edilmesi “enerjide dijital dönüşüm” olarak adlandırılır. Teknoloji ve inovasyonla zenginleştirilen bu entegrasyonda amaç, geleneksel yöntemlere kıyasla daha verimli sonuçlar elde etmek ve teknoloji geliştikçe yenilenme sürecine devam etmektir.

Enerjide Dijitalleşme Çalışmalarının Önemi

Enerji sektöründe gerçekleşen dönüşümü Enerji 4.0 olarak da tanımlamak mümkün. Buna göre siber fiziksel sistemler, yapay zeka, bulut bilişim sistemleri, makine öğrenimi, büyük veri, akıllı fabrika ve ürünler ile Nesnelerin İnterneti (IoT) gibi temel unsurlar bu dönüşüm trendinde enerji dünyasında yerini alacak kavramlardır. Elektrik üreten santrallerin modernize edilmesi, iletim hatlarının ileri düzey algoritmalar kullanılarak desteklenmesi, dağıtım alanında dengeli bir şebeke sistemi kurulması ve şebekelerin otomatik kontrolü gibi yenilikler sektörün modern çağa geçiş örnekleri arasındadır. Bunun yanı sıra talep esnekliklerine kolayca yanıt verebilmek için üretilen pilot uygulamalar ve projeler de sanal güç merkezleri ile koordineli bir şekilde aktive edilir. Dijital transformayon sürecinin hem işletmeler hem de çalışanlar açısından birçok faydası vardır. Bu entegrasyonla birlikte sadece verim artmaz, aynı zamanda işler daha hızlı ve hatasız yürür.

Green IT ile Artan Yeşil Teknoloji Faaliyetleri

Mevcut çalışmaların yanı sıra Green IT (Yeşil Bilişim) teknolojilerinin desteklenerek enerjide kullanılan bilgisayar ve diğer cihazların, çeşitli kaynakların ve ekipmanların çevreye en az zarar verecek şekilde geliştirilmesi çevresel duyarlılık açısından önem taşır. Doğaya zarar veren karbon emisyon oranlarının azaltılması ve iklim krizi etkilerinin en aza indirilmesi hedefiyle ortaya çıkan yeşil bilişim yaklaşımı, dijital enerji dönüşümünün en önemli sebeplerindendir. Fiziksel enerji dünyasındaki geleneksel yöntemlerin değişimi bu dönüşümün temellerini atmıştır. Nükleer enerji, linyit, sert kömür ve gaz kaynaklarının kullanımının azaltılması işlemlerini takiben çevre dostu depolama, iletim sistemleri inşa edilmesi enerjide modern çağın mihenk taşlarını oluşturur. Akıllı şebekeler kurarak yenilenebilir teknoloji süreçlerini yürütmek ve uçtan uca güvenli yönetim unsurlarını sağlayarak yeşil teknoloji çalışmalarına hız kazandırmak doğal kaynakların sürdürülebilirliğine destek olan çalışmalardır. Böylece ekolojik ve çevresel riskler en aza indirilerek gezegenimiz üzerindeki doğal yaşamın korunmasına katkıda bulunulur.

Türkiye’de Enerji Dönüşümünün Geleceği

Türkiye’de enerji sisteminin yenilenmesi ve sürdürülebilir kaynakların kullanılmaya başlanması da teknolojideki hızlı gelişmelerle pararel olarak ilerler. Uzmanlara göre, ülkemizde gerçekleşen bu transformasyon sürecinde pek çok yeni yatırım fırsatının doğru şekilde değerlendirilmesi için sağlıklı bir geçiş aşaması planlanması şart. Bununla birlikte dönüşüm aşamasında ele alınması gerekenler arasında dağınık enerji kaynakları yönetimi, artan enerji tüketiminin giderilmesi, şebeke altyapısının düzenlenmesi, değişen tüketici beklentilerinin cevaplanması gibi konular yer alır.
Shura Enerji Dönüşüm Merkezi tarafından yayımlanan “Türkiye’de Enerji Sektörünün Dijitalleşmesi Kapsamında İş Modellerinin, Teknolojilerin ve Gerekli Mevzuat Altyapısının Değerlendirilmesi” raporuna göre, enerji sektöründe dijitalleşme uygulamaları 2016 yılıyla birlikte ülkemizde hız kazanmış durumda. Ancak konunun uzmanları tarafından yeterli teknolojik olgunluk seviyesinin henüz tam olarak yakalanamadığı ifade edilir. Bunun için atılacak adımlar arasında ise teknoloji kullanımının daha fazla teşvik edilmesi ve veri analitiği projelerinin desteklenmesi gibi başlıklar ön plana çıkar.
Siz de işletmenizin siber güvenliği için Redington’ın sunduğu çözümlerden yararlanarak dijital sermayenizi koruma altına alabilirsiniz.